Toen de 'Helena' werd gerestaureerd kreeg het schip twee nieuwe zijzwaarden. Zo'n zwaard wordt gemaakt door zware houten delen met stalen pennen (z.g.n. doken) aan elkaar te zetten totdat de vorm van het zwaard kan worden uitgezaagd. Vervolgens wordt het in model geschaafd en rondom voorzien van stalen beslag. Het zwaard dient om te voorkomen dat het schip gaat verlijeren. Afhankelijk van over welke boeg het schip vaart wordt het bakboord-zwaard of het stuurboord-zwaard gebruikt. Om zoveel mogelijk lift te geven heeft het zwaard een profiel, net als een vliegtuigvleugel. De buitenzijde is een beetje hol. De zijde die tegen het schip aankomt is juist bol en zorgvuldig in model gebracht.
Zwaarden zijn kwetsbaar. Ze steken meters onder het schip uit en als ze de grond raken kunnen ze breken. Bovendien hangen ze altijd in of net boven het water, wat houtrot bevordert. Om die reden worden zwaarden tegenwoordig meestal gemaakt van tropisch hout van een hoge duurzaamheidsklasse.
De 'Helena' is een museumschip en het sterkste hout dat in 1875 voorhanden was, was eikenhout. Dus zijn de zwaarden van de 'Helena' bij de restauratie ook weer van eikenhout gemaakt. Hoe sterk ook, eikenhout gaat niet eeuwig mee. Een aantal jaar geleden was het stuurboord-zwaard zo erg aangetast door houtrot dat het moest worden vervangen. In 2021 was het bakboord-zwaard aan de beurt. Een leuk detail is dat het nieuwe zwaard is gemaakt door Martijn Vermeer, de zoon van Bart Vermeer - die destijds de restauratie van de 'Helena' heeft geleid.
Steun ons
Fans en liefhebbers zijn onmisbaar voor de ‘Oosterschelde’, de ‘Helena’ en de ‘Johanna Hendrika’. Dankzij uw ondersteuning kunnen we kostbare restauraties aan deze bijzondere schepen verrichten. Daarnaast kunnen we voor speciale doelgroepen vaartochten en andere activiteiten aan boord blijven organiseren.
Mede dankzij de certificaathouders konden de ‘Oosterschelde’ en de ‘Helena’ worden gerestaureerd. Als u nu een certificaat koopt, ondersteunt u de restauratie van de ‘Johanna Hendrika’ of noodzakelijke onderhoudsprojecten aan boord om de toekomst van de schepen veilig te stellen. En, u mag zich dan mede-eigenaar noemen van deze mooie historische schepen!
